Stappenplan
"Een goed begin is het halve werk" is een veel gebruikt gezegde. Maar dan moet je wel weten waar je moet beginnen en wat het werk is. Om dat beter in beeld te krijgen is er een stappenplan opgesteld die u als leidraad kan gebruiken.
Stap 1 Wie, wat, waar?
In de eerste stap is het belangrijk om te bekijken welke partijen op één of andere manier betrokken kunnen of moeten worden bij het schoolplein en op welke wijze. Te denken valt aan het schoolbestuur, leerkrachten, ouderraad en niet te vergeten de kinderen zelf. Maar ook partijen als de gemeente, een speelruimteadviseur en omwonenden kunnen een rol spelen bij de plannen voor het schoolplein. Vanuit (een deel van) deze belangengroepen kan een afgevaardigde plaatst nemen in een werkgroep.
Wat is er mogelijk? Om op deze vraag antwoord te krijgen zijn verschillende aspecten van belang. Onder andere de vraag welke wet- en regelgeving betrekking hebben op spelen, schoolpleinen en speeltoestellen? Maar ook welk budget is er beschikbaar? Zijn er subsidiemogelijkheden [# link landelijke subsidiepotjes?] of locale bedrijven die willen sponsoren? Of wordt er een sponsoractie gehouden?
'Waar' lijkt eenvoudig, namelijk het schoolplein. Maar is dat het hele schoolplein, of alleen die van de onderbouw? Of een klein hoekje waar één a twee toestellen geplaatst worden? Door dit vooraf vast te stellen voorkomt het onduidelijkheid en spraakverwarring.
Wat is er mogelijk? Om op deze vraag antwoord te krijgen zijn verschillende aspecten van belang. Onder andere de vraag welke wet- en regelgeving betrekking hebben op spelen, schoolpleinen en speeltoestellen? Maar ook welk budget is er beschikbaar? Zijn er subsidiemogelijkheden [# link landelijke subsidiepotjes?] of locale bedrijven die willen sponsoren? Of wordt er een sponsoractie gehouden?
'Waar' lijkt eenvoudig, namelijk het schoolplein. Maar is dat het hele schoolplein, of alleen die van de onderbouw? Of een klein hoekje waar één a twee toestellen geplaatst worden? Door dit vooraf vast te stellen voorkomt het onduidelijkheid en spraakverwarring.
Stap 2 Programma van wensen en eisen
Om gedegen aan de slag te kunnen gaan met het schoolplein is het belangrijk om met een werkgroep een programma van wensen en eisen op te stellen. Dit gaat niet alleen om welke toestellen wel of niet gebruikt moeten worden, maar ook over gebruik, uitstraling en meer van dit soort zaken. Ooit wel eens nagedacht om 's zomers buiten biologieles te geven? Of buitengym op het eigen schoolplein? Mag een deel van het schoolplein van gras, zand en struiken bestaan? Buitenspelen is ook leren samen spelen, samenwerken, rekening houden met anderen. Het schoolplein kan veel meer zijn dan alleen een plek voor de pauze. [Download invulschema]
Stap 3 Schetsontwerp
Wanneer de eerste twee stappen bewandeld zijn kan er verder worden gegaan met stap 3; het schetsontwerp. Bij het maken van een schetsontwerp ga je kijken naar een passende zonering en opbouw van het schoolplein. Hoe lopen de verschillende routes en waar kan je het beste fietsen stallen? Komt er een apart deel voor de onderbouw en hoe scherm je deze af van de rest? Waar laat je ruimte waar de jongens kunnen voetballen en waar kunnen de meisjes rustig touwtje springen?
Een schetsontwerp kan je zelf maken maar het advies is toch om bij deze stap een speelruimteadviseur erbij te betrekken. Behalve het feit dat hij of zij van alle regelgeving op de hoogte is kunnen zij ook aangeven welke subsidiemogelijkheden er zijn. Belangrijkste rede om in ieder geval in deze fase een adviseur in te schakelen is om een goed (ruimtelijk) ontwerp op te laten stellen dat aan alle regelgeving voldoet en daardoor een veilig schoolplein wordt ontworpen. De kosten hiervan hoeven niet hoog te zijn en betalen zich later gemakkelijk terug. [# link schoolpleindokter/advies]
Een schetsontwerp kan je zelf maken maar het advies is toch om bij deze stap een speelruimteadviseur erbij te betrekken. Behalve het feit dat hij of zij van alle regelgeving op de hoogte is kunnen zij ook aangeven welke subsidiemogelijkheden er zijn. Belangrijkste rede om in ieder geval in deze fase een adviseur in te schakelen is om een goed (ruimtelijk) ontwerp op te laten stellen dat aan alle regelgeving voldoet en daardoor een veilig schoolplein wordt ontworpen. De kosten hiervan hoeven niet hoog te zijn en betalen zich later gemakkelijk terug. [# link schoolpleindokter/advies]
Stap 4 Uitwerking van het plan
Nu er een schetsontwerp ligt komt een fase die veelal wordt over geslagen, terwijl het de belangrijkste fase is. In deze fase wordt gekeken welke werkzaamheden er noodzakelijk zijn om het ontwerp te realiseren en hoe deze uitgevoerd kunnen worden. Hiervoor moeten misschien sommige elementen technische uitgewerkt worden. Door de werkzaamheden op papier te zetten wordt het mogelijk om een (locale) aannemer een offerte op te laten stellen. Ook wordt het mogelijk om te bepalen of- en welke werkzaamheden in eigen beheer gedaan kunnen worden met behulp van leraren en ouders. Deze fase kan zo een besparing van de kosten opleveren.
Stap 5 Uitvoering
Tot slot is er de fase van uitvoering. Zoals in stap vier al is beschreven zijn voor deze fase verschillende vormen te bedenken. Voor de uitvoering is het mogelijk te werken met (locale) aannemer zoals een hoveniersbedrijf en misschien wel een toestelleverancier. Maar misschien zijn er een paar handige ouders die het zien zitten om in een vakantieperiode het schoolplein onder handen te nemen. Houdt rekening met het feit dat wanneer het schoolplein onder handen wordt genomen deze niet toegankelijk is voor de kinderen. Probeer daarom de werkzaamheden zo veel mogelijk in het weekend of tijdens vakantieperiodes uit te voeren. Een gefaseerde uitvoering waarbij een deel van het plein bespeelbaar blijft in de pauzes is ook mogelijk, maar niet ideaal.
Het stappenplan wordt uitgebreid gedocumenteerd in de informatiemap School-buurtspeelplaatsen. U kunt deze in twee uitvoeringen bij Stichting SPEELRUIMTE bestellen:
- Op de CD-rom "Spelen, spelen en spelen" staat een digitale heruitgave van “School-buurtspeelplaatsen” uit 1991 en “Speeldingen” uit 1980. Verder vind u op de CD-rom de uitgave "Er is niets nieuws onder de zon". Hierin vindt u een aanvulling bestaande uit ideeën die SPEELRUIMTE tussen 1992 en 2002 heeft gegenereerd tijdens honderden adviezen op scholen.
- Als u liever een hard boek in handen heeft: voor de liefhebber is er nog een kleine voorraad van de informatiemap uit 1991. U moet wel even informeren of er nog voorraad is.